ULOGA SUPERVIZORA U OČUVANJU I JAČANJU BANKARSKOG SEKTORA REPUBLIKE SRPSKE

Apstrakt

Bankarski sektor predstavlja komponentu bankarskog sistema i ukupne ekonomije države, koja ima značajan uticaj na opšti ekonomski ambijent u kojem se realizuju sve poslovne, finansijske aktivnosti ekonomskih subjekata, kao i sva ekonomska dešavanja koja su od značaja za nacionalnu privredu. Poslovne banke okrenute su, s jedne strane, prema upravljačkoj menadžerskoj strukturi banke, a s druge strane državnim kontrolnim institucijama. Regulatori bankarskog sektora nastoje kroz definisane instrumente i zakonsku regulativu očuvati i jačati stabilnost bankarskog sektora, te unaprijediti njegovo sigurno, kvalitetno i zakonito poslovanje. Odsustvo regulative, neadekvatna regulativa i neadekvatan kapacitet regulatornih tijela i te kako su uticali na stanje u bankarskom sektoru kakvo prepoznajemo danas, odnosno u periodu nakon poslednje ekonomske krize. Stanje je dodatno otežala pandemija COVID-19 koja je u kratkom periodu prouzrokovala pad ekonomske i društvene aktivnosti, kojim su obilježene 2020. i prva polovina 2021. godine. Posljedice će se pokušati umanjiti uvođenjem nove, sveobuhvatnije regulative, uz neizvjesnost da li će regulatorno tijelo biti u stanju da preventivnim djelovanjem spriječi produbljivanje krize bankarskog sektora. Agencija za bankarstvo Republike Srpske vrši superviziju funkcionisanja bankarskog sektora Republike Srpske, kao i opšteg ambijenta u kojem se nalazi bankarski sistem. Cilj rada je analizirati uticaj krize uzrokovane pandemijom COVID-19 na bankarski sector Republike Srpske, i to kroz kvantitativne pokazatelje - visinu ukupnih depozita/štednje sa jedne strane, te bankarske plasmane i kvalitet aktive sa stanovišta kreditnih gubitaka u periodu 30.06.2019-30.06.2021. godina, sa druge. Rezultati pokazuju da je u posmatranom period evidentan rast depozita, ali i povećanje kreditnih aktivnosti u bankarskom sektoru Republike Srpske. Zaključak istraživanja ukazuje na to da kriza uzrokovana pandemijom COVID-19 nije poljuljala povjerenje u bankarski sektor, odnosno da promjene nisu bile toliko značajne da bi mogle imati opredjeljujući uticaj na kretanja analiziranih finansijskih pokazatelja u periodu pandemije. Rad je struktuiran na način da obuhvati kako teorijske principe, tako i konkretno empirijsko istraživanje o uticaju supervizije na jačanje stabilnosti bankarskog sistema.